Mai ve Siyah

Халит Зия Ушаклыгиль

4.7 из 5, отдано 17 голосов

Halid Ziya, Servet-i F?nun ve Cumhuriyet D?nemi T?rk romanının ger?ek anlamda Batılı bir kimlik kazanmasında ?nemli katkısı olmuş bir yazardır. Halid Ziya romanında esas mesele arzu etmektir ve bunun tekrar eden bir motif, bir izlek olduğunu da g?r?r?z. B?t?n karakterlerini ortaklaştıran şeydir bir bakıma. Bu, Halid Ziya romanında modern bireylik h?linin bir temel g?stereni olarak kurgulanır. “Beşer hayatı” kavramını kullanır Halid Ziya. En başından beri anlatmaya ?alıştığı budur. Roman insana, insanın i? d?nyasına ait bir t?rd?r. Halid Ziya, okuyucusunu karakterlerinin i? d?nyalarının derinliklerine davet eder. Bu karakterler kendisinin de i?inde bi?imlendiği toplumun par?asıdır. Sancıları, hesaplaşmaları, i?inde bi?imlendikleri topluma ve k?lt?re aittir. Onun edebiyatını kendinden ?nce ve hatta uzun s?re sonraki edebiyatlardan da ayıran nokta ders vermeyen, ?ğretmeyen, otoritesini geriye ?ekmiş anlatıcılardır aslında ve model olma y?k?n? taşımayan, kaybeden karakterleriyle ?zerk bir edebiyat olmasıdır. Halid Ziya’nın k?ks?zl?kle, taklit?ilikle eleştirilmesinde de bu ?zerk edebiyat anlayışının etkisi vardır ne yazık ki. Ama bu edebiyat tam da i?inde bi?imlendiği toplumun yaşadığı kırılmaların, sancıların izlerini taşır. Halid Ziya’nın kendisi de yaşadığı coğrafyadaki modernlik deneyiminin ?znesi olan bir Osmanlı entelekt?elidir nihayetinde ve b?t?n bu kırılmaların, krizlerin i?inde bi?imlenen bir yazardır. Halid Ziya hi?bir zaman bize mutlu sonlar anlatmıyor. Hayatta başarılı olmuş, arzularını sonuna kadar ger?ekleştirip hayatını mutlu bir şekilde s?rd?rm?ş karakterler hi?bir zaman birincil karakterler olmuyor. B?yle karakterler yok mu? Var. Ama ikincil, ???nc?l karakter olarak uzaktan g?r?r?z onları. Halid Ziya bizi hep diğerine, diğer hayat tasavvuruna doğru ?eker. Kadınlar i?in de erkekler i?in de b?yledir bu.

Скачать Читать онлайн